De week van Latijns-Amerika in de media (17-25 oktober 2014)

27-10-2014 door Lisa Couderé

Wat speelde er de afgelopen week in de verslaggeving over Latijns-Amerika? Of wat vinden Nederlandse, Belgische en internationale kranten belangrijk om te vermelden? En wat blijft er over na mijn persoonlijke lezersselectie? Voor jullie: de week van Latijns-Amerika volgens de pers die op papier en digitaal bij mij terechtkwam van 17 tot 25 oktober 2014.

Het vergeten drama van Midden-Amerika, ook De Standaard vindt het belangrijk en nam in zijn weekendeditie deze reportage van minderjarige migranten die Honduras ontvluchten over van NRC Handelsblad. Vergeten in ons nieuwsaanbod, maar dagelijkse realiteit in Midden-Amerika, en ook Noord-Amerika dat met een recordaantal minderjarigen migranten overspoeld wordt. De reportage heeft het over een “kinderkaravaan”. Want:

In Midden-Amerika is het officieel geen oorlog. Niemand wil er een kalifaat stichten en er woedt geen dodelijke epidemie. Toch is het één van de meest dodelijke plekken ter wereld en dat heeft alles te maken met het grootschalige drugsgeweld, dat het leven er op veel plekken onmogelijk maakt.

Voor de jongeren is vertrekken het enige alternatief voor een leven in de misdaad. En zoals vaak in harde situaties gaan romantische spreuken hier niet op. Calle 13 zong het al in Pa’l Norte, voor deze jongeren gaat het niet om het onderweg zijn: “Lo importante es llegar.” (wat van belang is, is aankomen.)

Om het heden te begrijpen moet je het verleden kennen…

De bendes in onder andere Honduras en El Salvador zijn ontstaan in Noord-Amerika waar Centraal-Amerikanen naartoe vluchtten tijdens de burgeroorlogen van de jaren 80. Vandaag zijn veel van deze bendes in Centraal-Amerika opgenomen in de internationale drugshandel.

De vlucht richting noorden gaat voort.

Aan andere kant in het zuiden van het Latijns-Amerikaanse continent probeert Chili het verleden te verwerken en is één van de trouwe volgers van ex-generaal Pinochet, Cristian Labbé, opgepakt voor foltering en moord op politieke tegenstanders tijdens de dictatuur.

Veelal aanwezig in de pers afgelopen week brachten de gebeurtenissen in Mexico ook herinneringen naar boven: een verleden van staatgeweld. De burgemeester van Iguala in de deelstaat Guerrero wordt er van verdacht op 26 september een aanval te hebben bevolen op tientallen studenten. Daarbij vielen 6 doden en 25 gewonden. Er verdwenen ook 43 studenten die de politie volgens de lokale autoriteiten overgedragen zou hebben aan leden van het drugskartel Guerreros Unidos, waar de burgemeester en zijn vrouw banden mee hebben. Ondertussen zijn er in de buurt verschillende massagraven gevonden met nog andere verhalen achter. Mo.be biedt meer diepte over de situatie tussen studenten en de regering in Guerrero.

Afgezien van de verschillende context doet de aanval op de studenten in Iguala mij meteen denken aan de matanza de Tlaltelolco (het bloedbad van Tlatelolco) waar op 2 oktober 1968 het leger en een paramilitaire groep een geweldloze manifestatie gewelddadig neersloeg.

De film Tlatelolco, verano del 68 is een aanrader om dit deel van de geschiedenis van Mexico, weliswaar geromantiseerd, te leren kennen. In de literatuur en de kunst kan een grote liefde gruwelijkheden nu eenmaal dragelijker maken. In de verhalen over de studenteprotesten in de jaren 60 liefst nog eens met een liefdesverhaal over de klassen heen.

Terug naar de week van 17 tot 25 oktober 2014 waar de demonstraties in Mexico om het lot van de 43 studenten te achterhalen sterk aanhielden.

De “Mexicaanse woede” kreeg in tegenstelling tot het “vergeten drama van Honduras” ook internationaal weerklank, van Parijs tot Buenos Aires.

Van de herinnering aan de studentenmarsen in de jaren 60 naar het handelsembargo dat de Verenigde Staten Cuba sinds 1961 oplegt. Op 19 oktober prees de redactie van The New York Times Cuba in een opniestuk voor zijn bijdrage in Ebola-gebied.

It is a shame that Washington, the chief donor in the fight against Ebola, is diplomatically estranged from Havana, the boldest contributor. In this case the schism has life-or-death consequences, because American and Cuban officials are not equipped to coordinate global efforts at a high level.

Opmerkelijk is dat de krant Obama oproept om de diplomatische relaties te herstellen. Cuba is het land dat wereldwijd de meeste gezondheidswerkers (165) naar ebola-gebied stuurde en Colombia was het eerst om geld te storten op het door de Verenigde Naties gecreëerde fonds om de ebola-epidemie te bestrijden.

In de weekendedities van De Standaard en De Morgen, en online en bij de Volkskrant en NRC Handelsblad, verschillende artikelen gewijd aan de laatste ronde van de Presidentsverkiezingen in Brazilië op zondag 26 oktober tussen zittend presidente Dilma Rousseff en uitdager Aécio Neves. De vraag in de pers is of Brazilië voor verandering kiest of niet. Met in Rousseff’s voordeel de sociale programma’s van de regerende Arbeiderspartij, die al ingezet werden tijdens President Lula’s ambtstermijn; en Neves als liberaal om, volgens regeringscritici en het tijdschrift The Economist, de economie weer op gang te krijgen.

Over de Presidentsverkiezingen in Uruguay diezelfde dag geen woord in de Nederlandstalige pers. We kwamen afgelopen week alleen te weten dat Luis Suarez zijn rentree maakte na 4 maanden schorsing gevolgd op zijn bijt-incident tijdens de Wereldbeker voetbal. In de internationale media wordt de strijd tussen presidentskandidaat Tabaré Vazquez van de socialistische regeringspartij Frente Amplio en de jonge conservatief Luis Lacalle Pou wel afgewogen.

In Uruguay is de inzet kwaliteitsvol onderwijs en veiligheid. Internationaal zal zittend president José Mujica moeilijk te vergeten zijn.

De ex-guerrillero bracht sociale en economische vooruitgang en genoot internationaal erkenning voor zijn sobere levensstijl en vooruitstrevende wetsvoorstellen. Een president die genoeg tot de verbeelding sprak voor de VRT om afgelopen week een kort filmpje over Mujica uit te zenden tijdens Ter Zake.

In Brazilië won Rousseff nipt en Uruguay gaat naar een tweede ronde. Meer op conSentido.nl deze week!