Naar Peru, de vliegschaamte voorbij

02-05-2020 door Armand Leenaers

Met forse staatssteun is KLM voorlopig overeind gehouden, dus nu kan er wel een bekentenis vanaf: begin dit jaar namen wij ons voor om naar Peru te gaan. Voor de tiende keer in dertig jaar op bezoek bij familie en vrienden. Lima, Caral (de oudste stad van Zuid-Amerika), Arequipa en voor het eerst de regio Huamanga (met kerkenstad Ayacucho – tevens de plek waar Lichtend Pad in de jaren tachtig de kop opstak), dat was het plan.

Daarvoor moest wel een portie vliegschaamte worden overwonnen. De 100-jarige KLM voelde het ongemak bij veel reizigers en probeerde ons gerust te stellen met het nieuwe motto ‘Fly responsibly’. Een beetje dubbel natuurlijk, want ondertussen is het wel de bedoeling dat je veel vliegt … dan verdien je namelijk mijlen en dat appelleert blijkbaar aan oerinstincten.

Toen kwam het coronavirus en sloot ook Peru de grenzen en het internationale vliegveld Jorge Chávez in Callao. Leger en politie patrouilleren door de straten en de avondklok is ingesteld. Toeristen werden zonder pardon opgesloten en weinig gastvrij bejegend. De Peruanen beschouwen Europeanen als brengers van het dodelijke virus. De geschiedenis van de Spaanse conquista herhaalt zich. Vooralsnog lijkt deze straffe aanpak te werken, maar niets is zeker.

Er is veel kritiek op de luchtvaart en terecht. Als het gaat om duurzaamheid en belastingvoordelen (denk aan de accijnsvrijstelling voor kerosine) wordt er met twee maten gemeten. Maar KLM is ook de maatschappij die het langst een verbinding met Europa onderhoudt. Vlieg je die kant op dan zijn er nauwelijks Nederlanders aan boord. Lange tijd was een tussenstop op een van de Antillen (Aruba, Bonaire of Curaçao) een welkome onderbreking van de reis.

In de legendarische DC-10 mocht ik ooit met mijn zoon in de cockpit plaatsnemen voor een praatje met de captain, zijn copiloot en de boordwerktuigkundige. Tegenwoordig hebben computers de besturing van de Boeing 777 grotendeels overgenomen. Een onzichtbare vrouwelijke gezagvoerder spreekt je geruststellend toe, met prettig Vlaamse tongval.

Het duurt misschien nog wel even, maar we boeken zodra het weer kan. Het stuwmeer aan mijlen verzilver ik subiet want één ding heb ik hiervan geleerd: elke keer kan de laatste zijn.