De nieuwste cd van Música Temprana, La Esfera de Apolo, draait om de Peruaanse componist José de Orejón y Aparicio (1706-1765). Het Nederlands-Argentijnse muziekensemble onder leiding van Adrián Rodríguez van der Spoel, dat al ruim vijftien jaar bestaat en de Latijns-Amerikaanse barokke muziek in Nederland bekendheid heeft gegeven, presenteerde hun zesde cd met drie concerten op bijzondere locaties in Nederland. conSentido was erbij in de Waalse Kerk in Amsterdam.
De Amsterdamse wallen: toeristen omzeilen, patat en lege bierblikken op straat ontwijken, lawaai en hevige geuren negeren om je een weg door de drukte te banen. Om vervolgens de fiets tegen een boom parkeren en hopen dat die straks niet het water in is gekukeld, een overweldigende rust binnen te stappen. De kerk op de Oudezijds Achterburgwal biedt een sereen en stijlvol decor voor de cd-presentatie van de vijfde cd van Música Temprana. De conSentido-redactie is al langer bekend met het werk van Música Temprana en enthousiaste luisteraar van de eerdere albums. Maar live waren wij nog niet eerder getuige van de muziek geweest. De akoestische voordelen van een concert in een kerk indachtig, wisten we dat het weleens een mooi concert kon worden. Dat bleek een understatement.
Música Temprana speelt barokke muziek afkomstig uit Peru, Bolivia en Argentinië. In de 18e eeuw kende de regio – mede door de aanwezigheid van vele Jezuïtische missies – een periode van muzikale renaissance, waarover beweerd wordt dat die meer muziek voortbracht dan Europa in die tijd. Het nieuwste album van Música Temprana draait om het werk van de Peruaan José de Orejón y Aparicio, een mestizo kapelmeester, orgelspeler en componist, die leefde van 1706 tot 1765. Als een van de vergeten meesters uit Zuid-Amerika wordt zijn muziek nu gezien als van het hoogste niveau in vergelijking met zijn tijdgenoten.
De groep bestaat vanavond uit allereerst de Nederlands-Argentijnse bandleider en gitarist (tevens zanger, zo blijkt tijdens de toegift) Rodríguez van der Spoel, die ook de muziekstukken voor deze cd selecteerde. De zang wordt verzorgd door sopranen Soledad Cardoso en Alice Borciani; op viool zijn Monica Waisman en Florian Deuter te horen, op harp Manuel Vilas Rodríguez en op orgel en de klavecimbel Francesco Corti. Robert Smith ten slotte bespeelt de basse de violon of violone (een voorganger van de contrabas). Het enige verschil met de bezetting op de cd is dat daar Lucía Martín Cartón naast Soledad Cardoso de plaats van sopraan inneemt.
Het concert is opgedeeld in twee delen van ongeveer een uur en bevat afgewisseld instrumentale en gezongen nummers. De uitgevoerde stukken variëren van ingetogen en aangrijpende sonates tot energieke coplas (een soort gezongen verhalen met als centrale melodie een estribillo die telkens herhaald wordt), en duizelen van de structuren en wisselende melodieën.
Het ensemble brengt de muziek vol overtuiging over; het publiek, zichtbaar onder de indruk, luistert in stilte. De samenkomende instrumenten klinken als een naadloos geheel, maar ook de verschillende solo’s zijn indrukwekkend. Zo is er het unieke geluid van de barokke gitaar tijdens een solo van Rodríguez van der Spoel, en de nostalgische tonen van het orgel en klavecimbel. Maar hoewel de instrumentale nummers prachtig uitgevoerd worden, staan de vocalen in de hoofdrol deze avond. Twee sopranen; je zou kunnen verwachten dat die eenzelfde soort stem zouden voortbrengen. Maar juist binnen het vergelijkbare kunnen verschillen floreren; bij de stemmen van Alice Borciani en Soledad Cardoso is dat het geval. De kleding en styling van de twee zangeressen lijkt symbool te staan voor het eigen stemgeluid: de ene beheerst en ingetogen, prachtig articulerend en kristalhelder, in het zwart met donkere aardtinten. De ander, in het rood gekleed, wispelturig, met ongekend veel kleur en passie in alle noten die ze haalt.
Música Temprana live horen is een ervaring die je moet meemaken, maar gelukkig komt de muziek thuis opzetten heel dicht in de buurt. De cd La Esfera de Apolo bevat veel interessante informatie over de muziek, de componist en het ensemble. Ook zijn alle teksten in het Spaans met Engelse vertaling terug te lezen.
De cd La Esfera de Apolo is hier verkrijgbaar. Bekijk hier een animatiefilmpje over José de Orejón y Aparicio. Op 30 maart geeft Adrián Rodríguez Van der Spoel een lezing over Orejón y Aparicio.
Foto: Eduardo Hernández Pérez
reageren